Gaslighting, kendinden şüphe duymaya dayanan bir psikolojik manipülasyon şeklidir. İlişkilerde ve işyerinde bu konu üzerine çalışan Michigan Üniversitesi'nde sosyoloji yardımcı doçenti olan Ph.D. Paige Sweet, “Gaslighting'i birini 'deli' etiketiyle ilişkilendirmeye çalışmak olarak tanımlıyorum” diyor. "Birini istikrarsız, mantıksız ve inandırıcı değilmiş gibi göstermek ya da hissettirmek, gördüklerinin ya da yaşadıklarının gerçek olmadığını, uydurduklarını, başka kimsenin onlara inanamayacağını hissettirmektir."
Gaslighting, istismarcı ile gaslighting yaptığı kişi arasındaki güç dengesizliğini içerir. İstismarcılar genellikle cinsiyet, cinsellik, ırk, milliyet ve/veya sınıfla ilgili kalıp yargılardan veya güvenlik açıklarından yararlanır.
Andrew D. Spear, “Gaslighting'in en belirgin özelliği, gaslighter'ın sadece kurbanını kontrol etmesinin veya işlerin istediği gibi gitmesini sağlamanın yeterli olmamasıdır: Kurbanın kendisinin gerçekten onunla aynı fikirde olması onun için çok önemlidir” diye yazıyor.
Gaslighting'in Ortak Belirtileri
İzlenecek işaretler şunları içerir:
"Alacakaranlık Kuşağı" etkisi: Gaslighting kurbanları genellikle bir durumun gerçeküstü olduğunu, sanki hayatlarının geri kalanından farklı bir düzlemde oluyormuş gibi hissettiklerini bildirirler.
Sizi veya davranışlarınızı çılgın, mantıksız veya aşırı duygusal olarak tanımlayan bir dil kullanırlar. Abarttığınız söylenir.
Bir etkileşimden ayrıldıktan sonra kafası karışmış ve güçsüz hissettirirler.
İzolasyon: Birçok gaslighter, kurbanları arkadaşlardan, aileden ve diğer destek ağlarından izole etmek için çaba harcar.
Bir gaslighter, onlara bir konuda meydan okursanız ses tonunuzu eleştirebilir. Bu, senaryoyu tersine çevirmek için kullanılan bir taktiktir ve sizi kötüye kullanan değil, suçlu olduğunuzu hissettirir.
Sıcak-soğuk davranış döngüsü: Bir kurbanın dengesini bozmak için, bir gaslighter, çoğu zaman aynı konuşmada bile sözlü taciz ve övgü arasında geçiş yapabilir.
Ulusal Aile İçi Şiddet Yardım Hattı, bir gaslighter'ın bir kurbana karşı kullanabileceği beş tekniği listeler:
İstismarcı partner anlamamış gibi yapar veya dinlemeyi reddeder.
İstismarcı partner, mağdur bunları doğru bir şekilde hatırlasa bile, mağdurun olaylarla ilgili hafızasını sorgular.
İstismarcı partner konuyu değiştirir ve/veya mağdurun düşüncelerini sorgular.
İstismarcı partner, mağdurun ihtiyaçlarını veya duygularını önemsiz gibi gösterir.
İstismarcı partner, gerçekte ne olduğunu unutmuş gibi yapar veya kurbana verilen sözler gibi şeyleri reddeder.
Gaslighting Ruh Sağlığınızı Nasıl Etkileyebilir?
Gaslighting, genellikle mağdurun zihinsel sağlığına zararlı olan belirsizliği ve kendinden şüphe duymayı teşvik etmek içindir. Gaz ışığına maruz kalıyorsanız, şunları yaşayabilirsiniz:
Endişe
Depresyon
Oryantasyon bozukluğu
Düşük benlik saygısı
Travmatik stres bozukluğu sonrası
Hipervijilans olarak bilinen hiperbolize bir tehlike korkusu
İntihar düşünceleri
Gaslighting kurbanıysanız ve yukarıdaki belirtilerden herhangi biriyle mücadele ediyorsanız, bir akıl sağlığı danışmanından veya diğer terapistlerden destek almayı düşünün. Travmayı hem meydana gelirken hem de belirli bir olaydan sonra yönlendirmenize yardımcı olabilir.
Comments