Duygu Regülasyonu
Duygu regülasyonu (düzenleme) duyguların başlaması, denetlenmesi ile ilgili her türlü işleme denebilir. Eisenberg (2019). Duygu regülasyonunda dikkat edilmesi gereken şey, yaşanan duygunun yoğunluğu ve süresidir. Duygu regülasyonu duyguları bilmekle, fark etmekle başlar. Duygular önemlidir ve kişinin kendisini korumasına yardımcıdır. Örneğin kişi mutlu olmayı hak etmediğini düşündüğünde yaşadığı mutluluğu sabote edecek davranışlarda bulunabilir.
Çocuklarda Duygu Regülasyonu Nasıl Sağlanır?
Bu davranış biçiminin çocukluktan hatta bebeklikten itibaren kazanılmaya başlanması, çocuğun ileride duygularını daha kolay kontrol edebilmesini sağlayacaktır. Ayrıca bu oluşumla birlikte çocuğun ilerde daha sakin bir yapıda olmasının da temelleri atılmış olacaktır.
Çocuklara kendi duygularının nasıl olduğunu ve ne olduğunu açıkça ifade etmek onların duygularını tanımaları açısından önemli bir durumdur.
Çocuklarda birlikte düşünerek sorunlara birlikte çözüm bulmaya çalışmak onların duygularının yönetiminde önemli bir faktördür.
Çocukla yaşanılan durumu yani çocuğun duygusunu yönetme becerisine sahip olmadan sergilediği davranışları, günlük normal akış içerisinde değerlendirmek gerekmektedir.
Çocuğun sizin duygularınızı nasıl yönettiğinizi fark etmesini sağlayın. Anne ve babadan gördüğü şekilde olaylara yaklaşan çocuklar onları örnek alacaklardır.
Çocuğun kendi duygularını yönetmesini sağlayın. Birlikte mantıklı sebeplerle duyguları yönetmek onların ikna olmalarında önemli bir etken olacaktır.
Örneğin: İstediği oyuncak alınmadığında çocuk bağırıp ağlamaya başlayacaktır. Çocuk sussun diye istediğini alıp eline vermek yanlış bir davranış olacaktır. Çocuk kendi duygusunu yönetemeyecektir. Nasıl olsa her ağladığımda istediğimi yaptırabilirim düşüncesiyle, bir şey istediğinde hemen ağlayıp bağırmaya başlayacaktır.
Anne ve babanın bağırıp azarlamak yerine sakin bir ifadeyle o oyuncağı neden alamayacağını anlatması gerekmektedir. Anne ve babasının sakin bir şekilde kendisiyle konuştuğunu gören çocuk sakinleyecektir. Bu duyguların yönetiminde bir örnek niteliğindedir.
Yetişkinlerde Duygu Regülasyonu Nasıl Sağlanır?
Yetişkinlik dönemi için anahtar sorular: Duygularınızı tanıyor musunuz? Hangi duyguyu yaşadığınızda nasıl davrandığınızın farkında mısınız? Öfkelendiğinizde yakıp yıkıp geçiyor musunuz? Yoksa kendinizi sakinleştirebiliyor muşunuz? Bu sorular kendinize sormanız için çok kıymetli.
Duygu regülasyonu yaşadığımız bir olay ve sorun karşısında bir DUR deme becerisidir. Durup düşünüp o bilişsel farkındalığı yaşayıp daha mantıklı kararlar vermemizi sağlar.
Ebeveynleri tarafından duyguları regüle etmeyi öğrenemeyen çocuk, yetişkinliğinde de duygu düzenlemesi de başarısız oluyor. Bu noktada yetişkin olan birey hissettiği derin değersizlik, öfke ve huzursuzluk hislerini bilişsel farkındalığı kendine kazandırması gerekiyor. Olumsuz tekrar eden düşünceleri analiz edip, bu zamana kadar geçirdiğimiz yaşam boyu duygularımızı fark etmemiz çok önemlidir. Vücudumuzu da eş zamanlı dinlememiz çok önemlidir. Duygular bedende olur ve bedenimizi algılamamız çok önemlidir. Vücudumuzdaki davranış stillerinin üzerine bilişsel farkındalığı incelememiz çok önemlidir. Örneğin, bu davranış ben de neden oldu? Bu duygu bana nasıl geldi şu an? Ne düşündüm? Bedenimde ne oldu da bu duygu bana geldi? Kişi kendi(self) sorgu ve sorgulamalarını yapamadığı zaman bu süreç daha da zorlayıcı hal alabilir. Bu yüzden psikoterapi yoluyla çocukluğumuzdan getirdiğimiz bu olumsuz duygular açığa çıkarılır, fark ettirilir. Öğrenilmiş, kalıplaşmış kötü pekişkenler yerine olumlu iyi pekişkenlerin yerleştirilmesi sağlanır.
Comments